نمایشگاهی با حضور 400 ناشر که در همین ابتدای راه، تکلیف یک سال آینده سال تحصیلی را مشخص میکند. این نمایشگاه، حالا مهمترین راه تهیه کتاب و لوازم کمکآموزشی برای مدارس است و هر سال جایگاه مهمتری مییابد، تا آنجا که امسال وزیر ارشاد نیز در عکسهای بریدن روبان نمایشگاه، در کنار قالیباف دیده شد.
«یاد یار مهربان» البته درواقع دستپخت سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران است اما مهمترین ویژگی امسال شاید همین مشارکت جدی وزارت ارشاد در برگزاری آن باشد. البته به گفته مجری هفتمین نمایشگاه یاد یار مهربان، وزارت ارشاد 2سال پیش نیز حضور داشت اما امسال حکایت خیلی جدیتر بهنظر میرسد. امیر مسعود شهرام نیا در افتتاحیه نمایشگاه امسال گفت: در سال نخست (1382) سرانه تعداد کتاب به ازای هر دانشآموز در کتابخانههای مدارس شهر تهران 3کتاب بود که آمارهای اخیر نشان میدهد این عدد به 7 و بالاتر رسیده است.
امسال البته این نمایشگاه ویژگیهای مهم دیگری نیز دارد، از جمله این خبر خوش برای مدارس که میتوانند پول بیشتری به محل دائمی نمایشگاههای شهرداری ببرند و با دستهایپرتری به مدرسه برگردند؛ مدارس ابتدایی 200هزار تومان، مدارس راهنمایی 220هزار تومان، مدارس متوسطه همراه با پیشدانشگاهی 250هزار تومان و یشدانشگاهیهای جدا از مدارس متوسطه 150هزار تومان. جالب اینکه یاد یار مهربان برای هر یک از حوزههای علمیه و خوابگاههای دانشجویی نیز یک میلیون تومان هدیه در نظر گرفته است تا بتوانند شرایط کتابخانههای خود را بهبود بخشند.
این رقمها البته با توجه به قیمت کتاب در هر کدام از مقاطع و پس از یک حساب سرانگشتی بهطور میانگین،یعنی اینکه مدارس ابتدایی میتوانند 200 کتاب 1000 تومانی به کتابخانهشان بیفزایند؛ همان طور که حوزههای علمیه نیز میتوانند همین تعداد کتاب را البته با قیمت 5برابر یعنی 5000 تومان، از نمایشگاه امسال خریداری کنند؛ اتفاقی که بدون شک خانهتکانی بزرگی برای کتابخانههای مراکز آموزشی محسوب میشود و یک جهش بزرگ نسبت به سال گذشته است. سال گذشته، بودجه کل نمایشگاه 5/1میلیارد تومان تعیین شده بود اما امسال این رقم یک میلیارد تومان افزایش یافته و به 5/2میلیارد تومان رسیده است.
اما از نظر تعداد کتاب نیز امسال نزدیک به 16هزار کتاب در نمایشگاه به نمایش درآمده که بیشترین تعداد آنها از نظر موضوعی به 4 حوزه کودک و نوجوان با 3721 عنوان، ادبیات با 2301 عنوان، دین با 1618عنوان و علوم کاربردی با 1038عنوان اختصاص دارد. همچنین در نمایشگاه امسال تنها کتابهای 3سال اخیر اجازه عرضه یافتهاند. هرچند که کار نمایشگاه یاد یار مهربان چیزی فراتر از ارائه کتاب است. از جمله اینکه امسال در بخش جنبی نمایشگاه، 40 شرکت مرتبط با محصولات مدارس، ناشران الکترونیک و کمکآموزشی و غرفه سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران حضور دارند. سازمان فرهنگی- هنری امسال محصول «قرآنآموز» را به نمایشگاه آورده است که قرار است در طول نمایشگاه رونمایی شود.
از دیگر تفاوتهای نمایشگاه امسال، حضور کشورهای عضو اکو در آن است. سفرای کشورهای تاجیکستان، افغانستان، ترکمنستان، قرقیزستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ترکیه، قزاقستان و پاکستان، امسال برای بازدید از نمایشگاه به پارک گفتوگو خواهند آمد تا احتمالا مقدمات بینالمللی شدن نمایشگاه نیز آرامآرام فراهم شود.
چیزی فراتر از تهران
همه این نکات یک طرف، تلاش برگزارکنندگان یاد یار مهربان برای گسترش نمایشگاه به شهرهای دیگر، یک طرف. این نکته از آن جهت اهمیت فراوانی مییابد که بدانیم شرایط مدارس پایتخت نسبت به شهرستانهای دیگر از نظر کتاب و کتابخانه بسیار مناسب محسوب میشود و شاید رسیدگی به شهرهای کوچکتر حتی ضروریتر از تهران باشد. اما تنها در شرایطی میتوان نمایشگاه را به شهرهای دیگر گسترش داد که کار از شهرداری فراتر رود و پای آموزشوپرورش و وزارت ارشاد و... نیز به میان آید. این را وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز خوب میداند و برای همین هم در افتتاحیه با وعده افزایش مشارکت در سالهای آینده، خیال خیلیها را راحت کرد.
هفتمین نمایشگاه یاد یارمهربان با مشارکت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران توسط مؤسسه نشر شهر (همزمان با هفدهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران) تا 30آبان در محل دائمی نمایشگاههای شهرداری واقع در بوستان گفتوگو برپاست. این نمایشگاه، ویژه اهدای کتاب به مدارس شهر تهران است و با هدف تجهیز مدارس و احیای جایگاه شایسته کتاب در میان دانشآموزان و ترویج فرهنگ کتابخوانی برگزار میشود. در حاشیه این نمایشگاه، غرفه معرفی سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران، غرفه اطلاع رسانی بیماری آنفلوانزای نوع«آ» و سامانههای ۱۳۷و ۱۸۸۸برپا شده و ۴۰شرکت عرضهکننده محصولات مرتبط با مدارس نیز در این نمایشگاه حضور دارند.